Ýnkjet Yazýcýlarýn Çalýþma Prensibi

Renkli çýktý verebilen inkjet yazýcýlar CMYK (Cyan,Magenta,Yellow, Black) sistemiyle 16.7 milyon renk üretirler ve genelde iki ayrý mürekkep kartuþuyla çalýþýrlar. Birinin içi tamamen siyah, diðeri ise birbirinden ayrý odalarda, mavi, kýrmýzý ve sarý mürekkep ile doludur (Bazý yazýcý modelleri tüm renkler için ayrý kartuþ kullanýrlar). Cyan ve Magenta renklerini, mavi ve kýrmýzý olarak ifade etmemizin sebebi, bu kelimelerin Türkçe’de tam karþýlýðýnýn bulunmamasýdýr.

Þekil 1’de bir resim editörü ile C-M-Y-K renkleri oluþturulmuþtur. Görüldüðü gibi mavi ve kýrmýzý diye ifade ettiðimiz renkler aslýnda daha farklýdýr. Bu arada gerçek Cyan rengi Þekil 1’de ki gibi deðildir. Çünkü monitörler RGB sistemiyle çalýþýr ve CMYK sistemiyle üretilmiþ Cyan rengini tam anlamýyla veremezler.

Þekil 1

CMYK Renk sistemi

Baskýda dört temel iþlem (Proses) rengi (Cyan, magenta, yellow, black) Bu renkler tramlama yöntemi ile baskýda bütün renkleri oluþtururlar. Aslýnda temel renk sayýsý üçtür. Siyah bu renklere zorunlu olarak ilave edilmiþtir. Teoride üç rengin karýþýmýnýn siyahý oluþturmasý gerekirken, pratikte bu durum böyle deðildir. Hem üç rengin mürekkepleri yeterli renk þiddetini saðlamadýklarýndan hem de üç renkli mürekkebin karýþýmý yerine siyah mürekkep kullanmanýn maliyetinin daha düþük olmasý nedeniyle siyah renk sisteme ilave edilmiþtir.


  

SAHTE  TONERLER VE YAZICI KARTUÞLARI KONUSUNDA BÝLMEMÝZ GEREKENLER
Ýnternet kullanýcýsý olan sizlerin çoðunuzun yazýcý sahibi olduðunuz aþikar. Yazýcýnýz ise mürekkep püskürtmeli, laser toner veya nokta vuruþlu; hangi sistemle çalýþýyorsa çalýþsýn, kartuþunuz bittiðinde yeni bir kartuþ için ne kadar bir bedel ödediðinizi hatýrlayacaðýnýzdan eminim. Çünkü kartuþ fiyatlarý oldukça yüksek. Genelde renkli ve siyah bir çift ink-jet kartuþun fiyatý neredeyse yeni bir cihazýn tutarýna eþit!

Yazýcý imalatçýlarý fiyat politikasý olarak cihazý ucuz verip, asýl kazançlarýný kartuþ satýmýndan saðlamayý hedeflemiþlerdir. Makine ile gelen kartuþlar yarým dolum olduklarýndan, kýsa sürede tükenirler ve tüketicide kýsa sürede kartuþ fiyatlarýnýn durumu ile tanýþmýþ olur. Ancak kartuþ fiyatlarýnýn yüksekliðini salt yüksek kar beklentisi olarak düþünmek yanlýþ olur.

Bazý ink-jet kartuþlarý sadece rezervuardan ibaret olmayýp, üzerinde elektronik devre, chip ve mürekkebin buharlaþarak püskürtülmesini saðlayan elektrikli ýsýtma düzenekleri vardýr.

Bir baþka yazýcý türü olan laser tonerlerinde ise, benzer sistemle çalýþan fotokopi cihazýnda sabit makine üzerinde olan ýþýða hassas drum, deþarj silindiri ve býçaklar toner kartuþu üzerinde bulunmaktadýr.
Yani cihazlarýn bazý temel fonksiyonlarý doðrudan kartuþlarýn kendisi tarafýndan yerine getirilmektedir.
Þimdi ana konuya gelelim. Kartuþlar bu derece pahalý olduðu için; bizimki gibi disiplinsiz, kurnaz ve dürüstlüðün olmasý gerektiði kadar yüceltilmediði bir piyasada; sahtecilik ve taklitçilik alýp baþýný gitmektedir.
Ne yazýk ki; sizin orijinal diye satýn aldýðýnýz çoðu ürün, aslýnda çok iyi taklit edilmiþ ambalaj içine konulmuþ sahte ürünlerdir. Veya orijinale benzer bir ambalaj içine konulmuþ taklit ürünlerdir. Bu tür ürünlerin piyasadaki toplam ürünlerin yarýsý kadar olduðu tahmin edilmektedir!
Sahte piyasasý o kadar caziptir ki, sahtecilerle büyük üretici firmalar bile baþedememektedirler.
Hýrslý olan sadece sahteci deðildir. Çoðu perakendeci kendisine ucuz mal teklif eden çantacý tabir edilen aracýlardan mal almakta, bu ürünleri orijinal fiyatý ile satmaktadýr.
Ve yine ne yazýk ki tüketicinin hepsi bilinçli deðildir. Birkaç yerden fiyat almakta, sonunda güvenilirliði hesaba katmadan, biraz ucuz mal bulmanýn sevinciyle bilmeden sahte veya taklit ürün satýn almaktadýr.
Bu sahte ürünler orijinal ürünün kalitesinden uzak olduðu gibi, bir çoðu da bozuk çýkmaktadýr. Bazý þerit kartuþlarýnda; orijinal ürünün çok altýnda fiyatla piyasayý dolduran sahtelerinin perakende pazar payýnýn, gerçek üründen çok fazla olduðu söylenmektedir!
Verdiði bedelin karþýlýðýný almak her tüketicinin hakkýdýr. Ama bunun yanýsýra fiyattaki açýk farký görmezden gelip, bile bile sahte ürün kullanmaya geçmek de son derece yanlýþ bir davranýþtýr.

Bu noktada bir baþka ürün türünü açýklayalým:
Piyasalarda, bir de uyumlu/compatible denilen ürünler bulunmaktadýr. Bazý eksik enformasyon sahibi tüketici bunlarý taklit ürünlerle karýþtýrmaktadýr.Bu yanlýþtýr. Bu ürünler tüketiciyi kandýrmak için yapýlmamýþlardýr. Üzerlerinde muadil olduðunu belirtir not bulunur.
Orijinal ürüne kýyasla daha ekonomik olan fiyat aralýðý ile, muadil olduðunu bilerek alan bir tüketici kesimine hitap ederler.

Sahte ve taklit ile ilgili olmayan ama tüketicinin yine yanlýþlýkla þüphe ile yaklaþtýðý bir sektör ise kartuþ dolumu ve yenilemesidir. Bu sektör kullanýcýya en ekonomik, çevre korumacý seçeneði sunan, tamamen yasal bir iþ koludur. Eðer bilinçli þekilde yapýlýyorsa, kaliteli mürekkep ve toner kullanýlýyorsa, titiz bir þekilde test ediliyorsa, müþteri açýsýndan en büyük tasarrufu saðlar. Çünkü siyah inkjet kartuþlar dört veya üzeri, renkli kartuþlar ise iki-üç kez baþarý ile doldurulabilmektedir. Toner dolumlarýnda ise çoðunlukla parça deðiþimi de yapýldýðýndan, test edilip müþteriye sunulmuþ ürünün baþarýsý yüzde yüzdür.
Bu yeni iþkolu ile gerçek anlamda katma deðer üretilmekte, binlerce kiþiye istihdam saðlanmakta ve döviz tasarrufu saðlanmaktadýr.
Çevre korumasý açýlarýndan bu yöntemin pozitif getirileri vardýr.Tabiatta yüzyýllarca bozulmadan kalacak baþta plastik, aluminyum ve bakýr atýklarýnýn miktar olarak azalmasý sonucunu ortaya çýkarýr, petrole dayalý enerji ve hammaddenin daha az tüketilmesini saðlar.
Peki bu yöntemin sorunlu tarafý yok mudur? Vardýr; dolumun bilinçsiz, bilgisiz, salt kazanç amacý güden kiþilerce, eksik donanýmla yapýlmasý, kötü hammadde kullanýlmasý, yeterince titiz temizlenmemesi, test edilmemesi gibi nedenlerle ürün kalitesi düþeceðinden
kötü bir dolum tecrübesi yaþamýþ tüketici, dolum/yenileme iþleminden soðuyabilmektedir.

Sonuç:
* Orijinal ürün satýn alan tüketici, aldatýlmamak istiyorsa satýn alýrken sadece fiyata takýlmamalý, güvenilir satýcýlar aramalýdýr. Bunu nasýl tesbit edeceðiz diye sorarsanýz; Asýl uzmanlýk alaný Yazýcý/PC olan firmalardan alýþveriþ yapmak, diðerlerine oranla daha güvenlidir.
* Uyumlu (Compatible) türden ürünlerin taklit ürünlerden farklý olduðunu bilmeli, gerektiðinde garantisini satýcýsýndan talep etmelidir.
* Dolum veya yenileme yaptýracak olanlar ise; yine çok ucuz teklifte bulunan dolumcular yerine, daha kaliteli bir ürün hazýrlayabilecek disipline sahip firmalarý tercih etmelidir. Hayal kýrýklýðýna uðramamak için, ayný kartuþla dolum sonrasý basýlmýþ test kaðýdý ve garanti talep edilmelidir. Ayrýca ucuz su bazlý mürekkep yerine, kartuþun pigmentli mürekkep ile doldurulmuþ olmasý önemlidir.
Eðer kartuþ dolumu yöntemine karþý bir önyargýnýz yoksa, zaten dolum kartuþ kullanýyorsanýz; yine de bilmeniz gereken bazý noktalar þunlardýr:
* Kartuþunuzu mürekkebi tükenmeye baþladýktan sonra kullanmaya devam ederseniz, kuru çalýþtýðý için aþýrý ýsýnma yüzünden kendi kendini bozacaktýr.
* Kartuþun üzerindeki hassas bakýr devreler, herhangi bir darbe ve düþürme ile kolayca hasar görürler ve kullanýlmaz olurlar.

Günümüzde bilgisayar kullanýcýsý çoðu kimse, artýk kartuþlarýn da temel bir tüketim maddesi olduðunu fark etmiþ olmalýdýr.Bu nedenle yukarýdaki bilgilerin, siz okuyucunun yararýna olduðunu düþünüyorum.